
Terapia Poznawczo-Behawioralna (CBT): Zmiana Myśli, Zmiana Zachowania
Terapia Poznawczo-Behawioralna (CBT) to skuteczne i krótkoterminowe podejście do psychoterapii, które skupia się na połączeniu dwóch głównych składników: poznawczych (myśli, przekonania) i behawioralnych (zachowania). Rozwinęła się w latach 60. XX wieku, a jej korzenie sięgają prac Alfreda Adlera, Albert Ellisa i Aarona Becka.
Założenia CBT:
CBT zakłada, że nasze myśli, uczucia i zachowania są ze sobą powiązane, tworząc wzorce reakcji na różne sytuacje. Głównym celem terapii CBT jest identyfikacja i zmiana negatywnych wzorców myślowych, które mogą prowadzić do problemów emocjonalnych i zachowawczych. Terapeuta i pacjent wspólnie pracują nad identyfikacją myśli, które mogą być nieprawdziwe, szkodliwe lub nieproduktywne, a następnie wspólnie opracowują bardziej realistyczne i korzystne sposoby myślenia.
Techniki CBT:
- Terapia poznawcza: Pomaga pacjentowi identyfikować i zmieniać niezdrowe przekonania, przekonania i myśli automatyczne.
- Terapia behawioralna: Skupia się na modyfikacji niezdrowych zachowań i rozwijaniu zdrowych nawyków. Techniki te obejmują ekspozycję, trening umiejętności społecznych i analizę funkcji myśli i zachowań.
CBT jest szczególnie skuteczna w leczeniu zaburzeń lękowych, depresji, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (ZOCD) i wielu innych problemów psychicznych.
Terapia Eriksonowska: Kształtowanie Tożsamości w Przebiegu Życia
Teoria psychosocjalna Eriksona, opracowana przez Eriksona w latach 50. i 60. XX wieku, zakłada, że rozwój jednostki to proces, który obejmuje osiem etapów psychospołecznych. Każdy etap reprezentuje unikalne wyzwanie rozwojowe, które wpływa na kształtowanie tożsamości jednostki.
Założenia Teorii Eriksonowskiej:
Teoria Eriksona zakłada, że rozwój jednostki to nieustanny proces, a każdy etap ma charakterystyczne zadanie, które jednostka musi zrealizować, aby osiągnąć zdrowy rozwój psychospołeczny. Te etapy zaczynają się od niemowlęctwa i kończą się na starość.
Etapy Eriksonowskie:
- Dzieciństwo: Zaufanie kontra nieufność
- Przedszkole: Autonomia kontra wstyd i wątpliwość
- Wczesna młodość: Inicjatywa kontra poczucie winy
- Środkowa młodość: Pracowitość kontra poczucie niższości
- Późna młodość: Tożsamość kontra rozproszenie roli
- Dorosłość wczesna: Intymność kontra izolacja
- Dorosłość środkowa: Twórczość kontra stagnacja
- Późna dorosłość: Integralność kontra rozpacz
Terapia eriksonowska koncentruje się na analizie, zrozumieniu i rozwiązaniu konfliktów w poszczególnych etapach rozwoju, a także na wsparciu jednostki w kształtowaniu tożsamości i znalezieniu sensu w życiu.